Vasili Grossman, çağdaş bir klasik edebiyatçı. Yaşam ve Yazgı isimli dev romanıyla 20'nci yüzyılın Savaş ve Barış'ını yazdığını iddia edenlerin sayısı hiç de az değil. Grossman, son romanı olan Her Şey Geçip Gider'de başyapıtına devam ediyor. Rusya tarihinin en karanlık sayfalarından biri olan Gulag zorunlu çalışma kampları döneminden sonrasını, o kamplarda 30 yıl geçirdikten sonra Moskova'ya dönen Ivan Grigoryeviç'i anlatan eserin yalın ve sıcak üslubu okuyucuyu hemen sarıyor. Şaşırtıcı bir dinginlikle, insanı tarihsel ve felsefi bir derinliğin içinde, gösterişten uzak bir şekilde ele alarak, belki de en kalıcı romanını yazıyor. Bir yandan Çehov'un lirizminin, diğer yandan Tolstoy'un dramatik dünya görüşünün izlerini taşıyan roman büyük bir yaşama sevincini içinde barındırıyor.





CEYDA AKAŞ KABADAYI