Corona Virüs (COVID-19) dünyada ve ülkemizde yayılmaya devam ettikçe kendimiz izolasyona çekiyoruz. Ne kadar sosyal izolasyona çekilsek de bulunduğumuz dönemde birlik olmak ve birbirimize destek olmak çok önemli!
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye’de yaşayan insanların %9.1’i 65 yaş üzeri. Yayınlanan son verilere göre 65 yaş üzeri nüfusumuz toplam 7.5 milyonun üzerinde. Bazı durumlarda yalnız yaşayan yaşlı nüfusumuz, şu günlerde dünyayı ele geçiren Corona Virüs salgınında en büyük risk grubunu oluşturuyor.
Dün akşam, 17 Mart’ta, Sağlık Bakanının yaptığı açıklamalarda Türkiye genelinde vaka sayısının 98’e yükseldiği belirtilirken, Türkiye’nin ilk Corona Virüs can kaybının da gerçekleştiği duyuruldu. 89 yaşında olduğu söylenilen ilk Corona Virüs kaybımız ile beraber Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, gençlerin ve çocukların virüsten çok etkilenmeseler de hızlı yayıcı olabileceklerini vurguladı. Yaşlıların daha çok etkilendiği bilinen Corona Virüs salgınında evde kalmamızın önemi bir kez daha vurgulandı!
Gelişmeler ile beraber panik olmanız çok doğal. Ancak Corona Virüsün alacağınız tedbirlerden daha güçlü olmadığını tekrarlıyoruz! Birçok eğlence merkezi ve kafe bir süreliğine kapatılırken marketlere koşuyor olabilirsiniz. Sepetinize 50 paket makarna, 20 paket tuvalet kağıdı eklemeden önce bir kez daha düşünün… Sizin kadar hızlı davranamayan veya sağlığı sebebiyle dışarıya çıkamayan yaşlı nüfusumuzun ihtiyaçlarını unutmuyoruz. Kendimizi izolasyona çekerken evimizden yapabileceğimiz yardım önerilerini bir araya getirdik. Sosyal izolasyon, yardımlaşmanın ve desteğin sona erdiği anlamına gelmiyor! Aşağıda ihtiyacı olan veya yaşlı komşularınıza nasıl yardım edebileceğiniz konusunda fikirler edinebilirsiniz. Tabii önce kendinizi korumaya alın, yardımda bulunurken onlarla temas etmeyin, alışveriş yaparken kendi sağlığınızı tehlikeye atacak temaslardan kaçının.
MARKET ALIŞVERİŞİ VEYA YEMEK SERVİSLERİ İLE İLETİŞİME GEÇİN
İnsanlar kendilerini marketlere atarken ve gereğinden fazla erzak stoklamaya çalışırken, bu bencillikten sıyrılmayı öneriyoruz. Özellikle internet süpermarket uygulamalarında saat ve gün bulmak gittikçe zorlaşıyor. ‘İste Gelsin,’ ‘Migros Sanal Market,’ ‘Carrefour Market,’ veya ‘Getir’ gibi uygulamalarda saat ve gün bulduğunuz zaman bunu ihtiyacı olan biri için veya tanıdığınız yaşlı biri için kullanabilirsiniz. Kapıda bırakma sistemleri ile çevrenizdekilerin hayatını kolaylaştırabilirsiniz.
Bunun yanı sıra Yemeksepeti, ‘Temassız Teslimat’ sistemi ile yemeğinizi elden değil kapınıza asarak teslim etmeye başladı. Yemek servisleri en temel ihtiyaçlardan biri olmasa da, kendi yemeğini yapamayan ve ihtiyacı olan tanıdıklarınıza ara sıra sıcak bir yemek yollamaktan zarar gelmez!
YARDIMLAŞMA KARTLARI
İngiltere’de bazı yardım kurumları sosyal medyada #viralkindness kampanyası başlattılar. Bunu Facebook’tan başlatan Becky Wass, evlere “Merhaba! Eğer sosyal izolasyon yapıyorsanız, size yardımcı olabilirim,” kartları yolluyor. Gönüllüler bu kartları evlerinde basabiliyor. Her kartın üstünde komşuların; isimlerini, adreslerini, telefon numaralarını, nasıl yardım edilmesini istediklerini yazabilecekleri yerler var. Biz de bu karttan ilham alarak Türkçe versiyonunu yarattık. Kişisel izolasyondayken, daha çok riskte olan insanlara yardım etmeniz mümkün.
BİRİ İÇİN MARKET ALIŞVERİŞİ YAPIN
Risk grubunda değilseniz kısa bir süre için markete gitmenizde sorun yok. Maskenizi takarak ve önlemini alarak ihtiyacı olan bir yakınınız için temel ihtiyaç alışverişi yapabilirsiniz. Eğer yer bulabilirseniz sanal market alışverişinizi öneriyoruz ancak sevdiklerinizin bulunduğu bölgeye sipariş ulaşmıyorsa veya acil ihtiyaçlar için beklemeye vakit yoksa marketlere gidebilirsiniz. Risk grubunda olduğu için veya başka sebepler dolayısıyla evden çıkamayan tanıdıklarınız için market alışverişi yapın. Uzmanlar semptom belirtisi olan insanlardan 1.5-2 metre uzakta durmanızı tavsiye ediyor. Ancak bu bazı temel ihtiyaçları önlemiyor! Arkadaşlarınız, aileniz ve komşularınız için ilaç ve market alışverişi yaptıktan sonra yakın temastan kaçınarak onlara yardımda bulunabilirsiniz. Eğer kendiniz de evden çıkamıyorsanız veya çıkmak istemiyorsanız, mahallenizde bulunan marketlerden telefonla sipariş vererek ihtiyacı olanlara yardımcı olabilirsiniz. Bunun yanı sıra Kızılay Gönüllüleri de evden çıkamayan yaşlı ve hastaların alışverişlerini yapıyor.
KAN BAĞIŞI YAPIN
Kan bağışı hiç olmadığı kadar önemli! İnsanların izolasyona çekildiği şu sıralarda kan bağış stoklarının düşme ihtimali var. Kan bağışı veya ilik ihtiyacı olan hastaları unutmuyoruz. Türk Kızılayı'nın son açıklamalarında “Toplumsal dayanışmamızın her zamankinden önemli olduğu şu günlerde, ihtiyaç sahipleri için gereken kan stoklarındaki düşüşü önlemek için bağışçılarımızı en yakın Kan Bağışı Noktasına davet ediyoruz,” dendi. Corona Virüs bölgelerinde bulunmadıysanız veya virüs tehditi olan biriyle iletişimde bulunmadıysanız, sağlıklıysanız ve tedbirlerinizi aldıysanız, en yakın kan bağışı noktasına gidebilirsiniz. Corona Virüs vakalarında insan kanından, organlarından, bezlerinden veya kök hücrelerinden virüs bulaştığı bulunmamıştır. Sağlıklı ve güvenli bir şekilde kan bağışı yapabilmek için Kızılay ile iletişime geçebilirsiniz.
BAĞIŞTA BULUNUN
Erzak dolabınızı tıka basa doldurabilirsiniz. Bu bir tercih meselesi… Kimse alacaklarınızı sınırlandıramaz. Ancak bulunduğumuz durumda başkalarını düşünmek çok önemli. Empati kurmak ve düşünceli olmak. Corona Virüs o kadar ilginç bir salgın ki siz düşüncesiz davrandığınız zaman, kendinize bir şey olmasa da çevrenizdeki birçok insanın sağlığını riske atabiliyorsunuz. Bu nedenle, COVID-19’a karşı en büyük silahımız tedbirlerimiz ve düşünceli davranmamız! Yerel vakıf kurumları ile iletişime geçerek gönüllü olabilir veya maddi yardımda bulunabilirsiniz. Yetiştirme yurtları veya huzur evleri ile iletişime geçerek erzak yardımında bulunmak, herkesin izolasyona çekildiği salgın döneminde yapabileceğiniz en büyük iyiliklerden biri olabilir! Önceden belirttiğimiz gibi, yardım yapmak için dışarı çıkmanız şart değil, marketlerle veya sanal uygulamalar ile huzur evlerine veya yetiştirme yurtlarına destekte bulunabilirsiniz.
Bunun yanı sıra UNICEF dünyada yardıma ihtiyaç bölgelerde Corona Virüs tarafından etkilenen çocuklar için yardım topluyor. Dünya Sağlık Örgütü ile birlikte çalışan UNICEF, çocukların yanı sıra sağlık görevlileri için gerekli malzemelerin dağıtımında yardımcı oluyorlar. Yapacağınız bağışlar; maske, eldiven, ameliyat önlükleri ve gözlük gibi sağlık görevlilerin temel ihtiyaçlarını karşılıyor. UNICEF’ten ayrı olarak Dünya Sağlık Örgütü’ne yaptığınız bağışlar, COVID-19 araştırmalarında kullanılıyor. Sağlık görevlilerine temel ihtiyaçlar konusunda yardım edilirken, Corona Virüs mücadelesi için ilaç, aşı ve tanı geliştirme için bağış toplanıyor.
BİR ARAMA YAPIN
Evde yalnız yaşayan ve Corona Virüs salgını süresince sosyal iletişimi iyice kesilen bir yaşlı tanıyor musunuz? Onu arayın! COVID-19 virüsünün en çok riskte olan yaş gurubu olan 65 yaş üstü insanlar belki de haftalarca evinden çıkamayacak. Sosyal izolasyon fiziksel sağlığımızı korurken, ruh sağlığımızı negatif yönde etkileyebilir. Eğer bu süreç boyunca evinde yalnız kalacak birini tanıyorsanız, FaceTime, Skype, Whatsapp gibi uygulamaları kullanarak onlarla görüntülü konuşmalar yapabilirsiniz. Hava durumu, haber veya dizi tartışmaları… Bir dakika veya on dakika… Her türlü arama, sevdiklerinizi mutlu edecektir!
BİRİNİN İLAÇLARINI ALIN
Birçok yaşlı insan evlerinden çıkmayacak. Reçeteli veya sürekli olarak ilaç kullanan biri tanıyorsanız, onun için doğru ilaçları temin edebilirsiniz. Akrabalarınızın veya komşularınızın kullandığı ilaçları not ederek, yaşadığı yerdeki eczaneler ile iletişime geçebilirsiniz. Eğer doktorunun yazdığı reçeteye ulaşamıyorsa, bu konuda yardımınız çok takdir edilecektir. Aynı şekilde, emekli maaşlarını alamayan veya bankalara ulaşamayan bir yakınınız için yardım edebilirsiniz. Sosyal izolasyon hepimiz için çok önemli. Olabildiğince evde kalarak, virüsün yayılmasını önleyebiliriz! Ancak bu süreçte, yalnız yaşayan ve temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kişileri de unutmamak gerekiyor. Mesafenizi koruyarak, maskenizi takarak, ellerinizi yıkayarak, kısacası tedbirlerinizi alarak ihtiyacı olan yakınlarınıza veya akrabalarınıza yardım edebilirsiniz! Ama sonra doğru eve…